İnsan vücut sıcaklığı yaklaşık olarak 37 derecedir. Damarların genişletilmesi ya da daraltma işlemi ile solunum ve terleme ile sıcaklık sabit tutulur. Fakat ilaçlar, egzersiz ya da yaygın ısı, özellikle yaşlılar ve çocuklar üzerinde ısı mekanizmalarının bozulmasına ve vücut sıcaklığının artmasına yol açmaktadır. Vücut değişik ısı durumlarına terleme kullanılarak tuz miktarını adapte etmektedir. Yeterli su kaybetmenin vücutları serinletici etkileri düşünülür. Terleme kullanılarak sıvı kaybı saatte 1,5 litreye ulaşmaktadır. Normalde insan terlediği zaman kilonun yaklaşık olarak %5’i kadar sıvı kaybını tolere etmektedir.
Eğer terlemeyle aşırı tuz kaybı olması durumunda ve yerine konmaması durumunda dehidratasyon denilen vücut üzerinde aşırı sıvı kaybı görülmektedir. Sıcak havalara uzun süre maruz kalabilmek ya da çok sıcak bir ortam içerisinde bedensel etkinlikte bulunmak farklı durumlara yol açmaktadır.
Sıcak Ödemi
İnsan aşırı sıcaklara karşı karşıya kalmasından sonra el üzerinde, ayaklarda ya da ayak bileklerinde üzerine basılması durumunda iz bırakan demler oluşmaktadır. İklime tam olarak uyum sağlayamayan yaşlı ve çocuklar üzerinde daha sıklıkla görülmektedir. Bu durum birkaç gün sürebilmektedir. Sıcağa bağlı ödemde yapılması gereken uygulamalar yapılmalıdır. Bu ödem problemi birkaç gün içerisinde kendiliğinden çözülmekte hiçbir komplikasyon olmamaktadır. Sıcak ödemi oluştuğu zaman;
- Ödemli bölgenin yükseğe getirilmesi gerekir.
- Sıcak ortamlar içerisinde uzaklaştırılmalıdır.
- Sıvı alımı arttırılması gerekir.
Sıcağa Bağlı Oluşacak Kramplar
Sıcak krampları terleme kullanılarak vücut üzerinden büyük miktarlarda sıvı kaybedildiği zaman meydana gelmektedir. Çalışma sırasında ya da egzersiz esnasında veya birkaç saat sonrasında görülmektedir. İklime tam olarak uyum sağlayamayan işçiler ve atletler üzerinde çok aşırı egzersiz yapan sporcularda elektrolit eksikliği nedeni ile bacaklarda, omuzlarda ağrılı kramplar görülebilir. Sıcağa bağlı kramplarda yapılması gerekenler;
- İnsan serin bir ortamda dinlendirilmesi gerekir.
- Kramp girecek olan bacak hareket ettirilmesi gerekir.
- Dar giysiler bulunuyorsa çıkarılmalıdır.
- Eğer yanıt vermesi durumunda ve bulantı yoksa kişiye soğuk şeyler içirilmesi gerekir.
- Aşırı aktivitelerden kaçınılması yararlıdır.
Sıcak Havaya Bağlı Yorgunluk
Aşırı sıcak ortamlarda sıvı ve elektrolit kayıplarında ortaya çıkmaktadır. Sıcak durgunluğu ya da bitkinlik adı da verilmektedir. Genel olarak aşırı sıcakta bulunan çocuklar hasta ve yaşlılarda ya da aşırı egzersiz yapacak olan insanlarda görülmektedir. Hastalar üzerinde bayılma, baş ağrısı ve baş dönmesinde şikayetçi olmaktadır. Aşırı terleme nedeni ile deri soluk ve nemli olmaktadır. Terleme sebebi ile vücut sıcaklığı düşük ya da yüksek olabilmektedir. Sıcağa bağlı yorgunluk durumunda yapılması gerekenler;
- Kişi daha serin yere alınır. Eğer bulunuyorsa üstünde bulunan kalın giysiler çıkarılmalı, dar giysilerin gevşetilmesi gerekir.
- Hasta sırt üstü yatırılmalı ve bacakları yukarıya kaldırılmalıdır.
- Ortamın soğuk tutulması ya da aniden ısı düşüklüğüne gidilmemesi gerekir.
- Cilt havalandırılmalıdır.
- Başa ya da vücuda konulacak olan ıslak havlularla kişi serinletilmelidir.
Yorum Yap